menye feuldet egy lovon valo ember ky igethetne hat napon."[245] Quidam Martinus plane e Slavonia "Posoganak tartomanyabol" venit cum pluribus testibus et "ez dolgokat megbyzonehta alkalmas tanokkal az Papa keuvety eleut byzonsaggal."[246] Fassi sunt autem non tantum plebeae, sed et summae conditionis homines, sic eadem legenda de quodam Alberto Bano ait: "es eu vala Chychety Ban. Vala ez Bannak egy azzonya, ky vala Machoy herchegnek felesege. - - Eznek utanna ez herchegne azzon Anna azzon (filia nempe Belae IV. uxor Ratislavi Ducis Halicsiensis) ez Albert Bannal euzve el juvenek Zent Margit azzonnak koporsoyahoz, es meg eskeuven, meg mondak az felul meg mondot choda tetelt. Eu velek byzonehtak ez choda tetelt Myklos Prepost Syrymensysbeli Prepost es Bocynay Ompud Ban."[247]
Testes hi diversi et undique confluentes, simul et illico convenire non poterant, sicque inquisitio haec diutius perduravit et quidem verisimiliter ad annum usque 1278[248].
Inquisitores papales iuxta puncta inquisitoria, per Papam submissa, testes examinare iussi sunt, "illam adhibituri diligentiam in praedictis - disponit Innocentius PP. V. - quod depositiones testium, quos super hoc recipere, ac alia, quae in eorum elucidatione vos reperire contingerit, illa prout et verba singulorum testium, per quae deposita fuerint, seriose, diffuse, ac explicite, eo ordine, quo illa protulerint, conscripturi."[249] Ut mandato huic inquisitores responderent, linguam testium intelligere debuissent. De testibus autem solummodo Alexander superius memoratus fassus est lingua latina, seu ut legenda hungarica dicit: "byzonsagot teun eunen maga Alexander Ur az Papa keuvety eleut Dyaky nyelveen."[250] Eadem Legenda de ibemina quadam Eulse vocata adnotat: "es vala Nemet,"[251] et de Martino pariter iam adducto: "es ez vala Toot."[252] Reliqui ergo omnes, ut suapte intelligitur, fassi sunt lingua hungarica, prout eadem legenda de quadam puella obsessa hoc expresse ita perhibet: "Es mykoron ez lean annak eleutte nem tudot volna egyeb nyelveun zolny, hanem chak Magyarul, de maga ez jdeuteul fogva, hog pokolbely eurdeg ez leanban ment vala, eut egez holnapyg zola ez lean Nemeteul, Totul es egyeb sok keulemb keulemb nyelveken." Adtulerunt igitur eam ad sepulchrum Margarethe in anniversario eius, praesente
[245] Pray Vita Elis. et Marg. 352.
[246] Ibid. 342.
[247] Ibid. 352.
[248] Knauz, A napolyi Margitlegenda. p. 17.
[249] Fejér Cod. dipl. V. II. 351.
[250] Pray 1. c. 351.
[251] Ibid. 331.
[252] Ibid. 342.