proponens; „Divina sic volente clementia, benedictionis apostolicae litteris allatis, praesulibus cum clero, comitibus cum populo laudes congruas acclamantibus, dilectus Deo Stephanus rex appellatur, et unctione crismali perunctus, diademate regalis dignitatis feliciter coronatur.” (Pertz 1. c.) Visionem tamen illam Annales Kamenzenses, sec. XIII. ineuntis, his adnotant: „A. 1000. presidente Sylvestro II. sedi apostolice, Stephanus Rex Ungarie post obitum patris sui Jesse anno quarto misit Adstricum episcopum ad ipsum Sylvestrum pro corona regia petenda. Eodem tempore pro simili negotio premiserat dux Mesco Lambertum episcopum Cracoviensem, sed dominus papa visione monitus angelica coronam, quam duci Mesconi preparaverat, transmisit Stephano Regi Ungarie.” (Pertz Mon. SS. XIX. 581.) Enarrant porro Annales Cracovienses compilati (Pertz 1. c. 586.) et Chronica Mixta sec. XV. (Bielovsky Mon. Poloniae 1. 500. Endlicher Mon. Arp. 67.). Hinc Carolus Szabó visionem hanc e Polonicis fontibus Hartvicum hausisse (Vez. kora 439. 2.), Pertz autem sec. XIII. exortam (1. c. 586. 17.) arbitrantur. Quidquid sit, traditionem hanc constanter maiores nostros tenuisse, testantur Ladislaus IV. Rex: „non a se, vel ab alio, sed ab eadem Romana ecclesia, matre omnium et magistra, regni diadema revelatione divina meruit obtinere.” (Fejér V. II. 508.); tum Chronicae nostrae: „Porro b. Stephanus postquam regiae celsitudinis coronam divinitus est adeptus.” (Marci Chron. XXIV.; Thuróczi Chron. II. c. 29.). Traditioni huic conformiter, Coronam hanc Stephano datam, in hodiernum usque diem sacram nominamus et veneramur. Büdinger ergo, dum totam hanc Hartvici narrationem reiicit, limites veritatis omnino excedit. (Oester. Gesch. I. 402.)
9.
1000. 15. Aug. - Astricus legatione prospero cum successu defunctus, corona secum allata Stephanum Strigonii felici omine cingit.
Praesul Ascricus ad papam pervenit, qui officium iniunctum sibi prudenter exequens, et sancti ducis gesta referens ordine, ab apostolica sede quae praemisimus insignia postulavit, indicans eum dignum fore tali honore et dignitate, qui plures gentes per Dei adiutorium sibi subiugasset, et multos infideles per suam potentiam ad Dominum convertisset. Quibus auditis valde gavisus Romanus pontifex, cuncta prout fuerant postulata benigne concessit; crucem insuper anteferendam regi velut in signum apostolatus misit: Ego - inquiens - sum apostolicus, ille vero merito Christi apostolus, per quem tantum sibi populum Christus convertit. Quapropter dispositioni eiusdem, prout divina ipsum gratia instruit, ecclesias Dei simul cum populis utroque iure ordinandas reliquimus. Impetratis ergo omnibus prout petiit, praesul Ascricus laetus ad propria remeavit, secum ferens propter quae inceptum iter prospere peregerat. - Tum verbis legendae maioris, quibus haec addidit, ita concludit: Benedictionis ergo apostolicae litteris cum corona et cruce simul allatis, praesulibus cum clero, comitibus cum populo laudes congruas acclamantibus, dilectus Deo Stephanus