(Nr. 522.) Veneslaum hunc III., puerum duodecim annorum, ideo vel maxime regem salutarunt, quod Elisabetham, Andreae III. filiam, illi pater iam a. 1298. desponsaverit, sicque Venceslaus hic procul dubio Carolum iure praecedebat. Caeterum alios etiam huic electioni intervenisse et eam per plures consultationes et legationes tam diu protelatam fuisse, Stephanus Palatinus, filius Iriney alias Erney Bani de Borsod[495], a. 1303. graphice sic describit: "Domino Andrea, Illustri Rege Hungarie, diuina vocante clemencia, rebus humanis exempto, vltimo aureo ramusculo, a progenie, stirpe, ac sanguine sancti Regis Stephani, primi Regis Hungarorum, per paternam lineam descendenti, extincto; cum vniuersi ecclesiarum prelati, amministrationem habentes, et Barones, proceres, ac vniuersi nobiles et cuiusuis status homines Regni Hungarie, cum se vero ac naturali domino desolatos sentirent et intelligerent, de morte eiusdem more Rachelis deplorantes et immensum conturbati et admodum soliciti, qualiter et quemadmodum sibi, diuina desuper disponente clemencia, futurum dominum de sanguine sancti Regis pululatum possent et valerent inuenire, cogitantes et communiter attractantes, demum etiam cum pari voto et communi consilio in dominum Ladislaum (Venceslaum) Regem Hungarie nunc Regnantem, primogemtum videlicet magnifici principis, domini Wenceslai Regis Bohemie et Polonie, assensissent et ad impetrandum eundem, Ladislaum Banum de genere Ratholth et magistrum Nicolaum filium Demetrij cum alijs Nobilibus Regni in suis legationibus destinassent; nos cum eisdem Comitem Stephanum in nostris legacionibus duximus destinandum, qui - - iteratis vicibus ad ipsum Regem Bohemie ante coronationem filij sui, domini nostri naturalis, quampluries laboravit."[496] Venceslaus, seu, ut apud nos vocabatur, Ladislaus Rex autem praecipuum electionis suae fautorem a. 1302. sic memoriae tradidit: "Matheus palatinus (filius Petri quondam Palatini de genere Chak) dum adhuc essemus in Boemia, primus et precipuus inter omnes Regni Vngarie nobiles, suo consilio et auxilio nos promouit et sollicite procurauit, vt eligeremur in Regem Vngarie, nosque suis prouidis ac fidelibus persuasionibus ad dignitatem Regij culminis primo et principaliter inuitauit et in ipsum Regnum Vngarie manu sua et amicorum suorum potencia introduxit. Vbi postquam in alba Regali, ipso Matheo palatino maxime procurante, sacrosanctura et inclitum suscepimus dyadema et infra eiusdem nostre Coronacionis sollempnia honorifice et decenter nobis ante alios et pre alijs sua exhibuit seruicia et ostendit, multis se rerum suarum exponens sumptibus et expensis."[497]
Antequam tamen ad coronationem Venceslai deventum fuisset, imo antequam regnum intrasset et probabilius illico, ac coronatio Caroli, Strigonii
[495] Nagy Cod. Andeg. I. 51. 76. 89. 90.
[496] Ibidem pag. 52.
[497] Ibidem pag. 26. 27. Fejér Cod. dipl. VIII. I. 89.