laboribus et triumphis semet implicuit et arma sua victricia in Bulgaros convertit. Causam belli huius Bela Rex a. 1264. sic exponit: "Cum Bulgarorum temeritas tempore guerrae inter nos et regem Bohemiae, Ducem Austriae et Styriae exortae, Banatum de Zeurino hostiliter devastassent et plerique de Baronibus nostris defensionem ipsius Banatus nollent assumere per nos etiam diligenter requisiti, Magister Laurentius, collato sibi per nos ipso Banatu, Bulgarorum devicit exercitum, ablatis spoliis et praedis, quibus iidem Bulgari fuerant honerati, de quibus etiam quosdam in ripa Danubii suspendi fecit in patibulo; et sic ipsorum protervia quiescente, ipsum Banatum ad pristinum bonum statum, virtute maxima restauratum, nostrae restituit maiestati."[20] Bela ipse in conflictu quodam praesens fuisse videtur; anno enim 1262. sequentia scribit: "Quum Merse, filius Benedicti, fidelis iuvenis noster, grata nobis servitia tam in Bulgaria, quam in aliis expeditionibus nostris fideliter impendisset, - - una cum fratre suo Nicolao, - - qui quidem Nicolaus frater suus, ibidem in Bulgaria praetacta in nostro conflictu, circa coronam nostrae regiae maiestatis fideliter dimicando, interemtus exstitit."[21] Sed Bulgari hi etiam confinia ditionis Stephani Regis incursabant et sic etiam illius vindictam provocarunt; prout hoc Ladislaus IV. a. 1274. his verbis testatur: "Cum karissimus pater noster (Stephanus) in Bulgariam propulsandis iniuriis confinii Regni sui insultum faceret, Magister Petrus (de genere Chák) ut leo fortissimus, cuius indicia gessit in vexillo, postposito timore mortis imminentis, in adversa Bulgarorum acie militans, victoriam mirificam reportavit."[22] Stephanus etiam Ducem Bulgarorum, qui latrociniis bello huic ansam praebuit, literis suis a. 1270, ita prodit: "Cum Zuetizlaus Bulgarorum Imperator, karissimus gener noster, tunc nostre Maiestati oppositus, terram nostram de Zeurino miserabiliter devastasset, nos iniuriam nostram huiusmodi propulsantes, cum ad Bulgariam congregato exercitu venissemus, Ponych Banus ibidem incepte fidelitatis ardore flagrans, castrum Pleun (Plevna) Bulgarorum optinuit expugnando."[23] Bellum hoc iam a. 1260. incoeptum fuisse, huius anni diploma Stephani Regis ita docet: "Nec hoc silentio duximus pretermittendum, quod idem Torda de nostro mandato in acie domini sui (magistri Chák) in Bulgariam proficiscens, ibidem exhibuit laudis merita recolende, obponens se pre aliis exercitui Bulgarorum pro honore regio fortune casibus se committere non formidans."[24] Ad conterendos hostes plures expeditiones adornavit; sic a. 1263. dicit "quando habuimus pugnam in regno Bulgarie
[20] Fejér Cod. dipl. IV. III.199
[21] Fejér 1. c. IV. III. pag. 60.
[22] Wenzel Cod. Arpad. IX. 71.
[23] Wenzel 1. c. XII. 8.
[24] Cod. dipl. patr. VI. 106.
Első
